Nowe oblicza czekolady

Nowe oblicza czekolady

ChocoWine, niczym wino, należy zbadać pod względem aromatu, delektować...
GMINA ĆMIELÓW

GMINA ĆMIELÓW

GMINA ĆMIELÓW - położenie  
GMINA BODZECHÓW

GMINA BODZECHÓW

GMINA BODZECHÓW - położenie
GMINA WAŚNIÓW

GMINA WAŚNIÓW

Gmina Waśniów - położenie
GMINA KUNÓW

GMINA KUNÓW

GMINA KUNÓW - położenie
18
Wtorek
Luty 2025
Loading...
Poprzedni Luty Następny
Po Wt Śr Cz Pt So Nd
2728293031
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
12
imieniny:
Konstancji, Krystiana, Sylwany
Zgłoś wydarzenie Pokaż kalendarz

Cmentarz Żydowski - KIRKUT

0000-00-00 00:00:00

Cmentarz żydowski w Ostrowcu Świętokrzyskim przy obecnej ul. Sienkiewicza powstał zapewne w 1734 roku. Protokół lustracyjny gminy z 1929 r. wymienia cmentarz wyznania mojżeszowego, istniejący ponad dwieście lat, z najstarszą macewą pochodzącą z 1734 roku. Przypuszczalnie był to nagrobek rabina Naftalego syna Herce, odnowiony w okresie międzywojennym.

Wiadomo, że nekropolia była ogrodzona, przy wyjściu znajdowało się miejsce do rytualnego obmycia rąk oraz niewielki budynek zamieszkany przez dozorcę-grabarza.

Na cmentarzu chowano Żydów z Ostrowca Św. oraz innych miejscowości, takich jak: Bodzechów, Boria, Chmielów, Częstocice, Denków, Goździelin, Grójec, Miłków, Mychów, Podgórze, Sarnówek, Stoki Małe, Waśniów.

W latach II wojny światowej na terenie cmentarza rozstrzelano wielu żydowskich mieszkańców Ostrowca. Autorzy "Księgi Pamięci" podają, że podczas "akcji likwidacyjnej" miejscowego getta, na cmentarzu pochowano około tysiąca ofiar, "we wspólnym grobie, warstwa na warstwie, jeden na drugim".

Naziści zdewastowali nekropolię - z macew wykonano bruk na ul. Czerwieńskiego, zniszczono ohele i ogrodzenie.

W 1957 r. władze miasta podjęły decyzję o przekształceniu cmentarza w park.

W 1960 roku pozostałe na terenie cmentarza 157 nagrobki przeniesiono do północno-wschodniej części nekropolii i ustawiono w regularnych rzędach. W 1979 roku rozebrano bruk na ul. Czerwieńskiego i odzyskane w ten sposób fragmenty macew złożono na cmentarzu. Obecnie na obszarze cmentarza znajduje się prawie 200 macew w większości ustawionych w lapidarium. Tylko niektóre znajdują się w swym pierwotnym położeniu to jest nad miejscami pochówku.

W 1980 r. Adam Penkalla - badacz judaików - wykonał inwentaryzację 157 macew. Daty śmierci udało się odczytać na 123 nagrobkach. Większość z nich pochodzi z okresu międzywojennego, pozostałe powstały w drugiej połowie XIX wieku.

Ostrowieckie macewy były dziełem miejscowych kamieniarzy, używających piaskowca z lokalnych kamieniołomów. Wymiary nagrobków wskazują, że wiele wyprodukowano seryjnie, wykuwając jedynie odpowiedni tekst i zdobienia. Jednak - jak zauważa A. Penkalla - "kamieniarzom żydowskim nie brakło wyobraźni. Nie ma bowiem dwóch takich samych obiektów. Każdy różni się detalem, formą symboliki czy też tekstem inskrypcji".

Na cmentarzu w Ostrowcu dominują tradycyjne macewy - pionowe płyty z hebrajskimi inskrypcjami oraz symboliczną dekoracją - między innymi świecami, koronami, lwami, ptakami - w półokrągłym zwieńczeniu.

Na ich tle wyróżnia się nagrobek lekarki Róży Malingerowej, wykonany w formie obelisku z polskojęzycznym epitafium. Warto tu nadmienić, że językiem używanym przez Żydów do sporządzania inskrypcji na macewach przez setki lat był hebrajski, a pojawienie się w połowie XIX na nagrobkach innych języków - polskiego, niemieckiego czy rosyjskiego - było przejawem asymilacji polskich Żydów.

Na cmentarzu zachował się nagrobek ostrowieckiego cadyka Mejera Halewiego Halsztoka, zmarłego w 1928. Wyryto na niej napis: "Tu spoczywa święty rabin, światłość diaspory, przewodniczący świętej gminy Ostrowiec, Meir Jechiel Ha-Lewi Halsztok zmarły 19 miesiąca adar 5688 roku".

 

foto: zydowskiostrowiec.blogspot.com

tekst: K. Bielawski www.kirkuty.xip.pl

 



Ceramika Denków, obecnie dzielnica Ostrowca, od XVI do XIX wieku był samodzielnym miastem z organizacjami cechowymi. Najdłużej, bo prawie do I wojny światowej utrzymał się cech...

2016-08-22 00:00:00

Z inicjatywy Władysława Wiącka, pochodzącego z Ćmielowa kierownika szkoły powszechnej w Denkowie w latach 1919-34, w miejscu starej kaflarni na rynku denkowskim wybudowano Dom Ludowy i remizę...

2016-08-21 00:00:00

Historia Ludwikowa wiąże się ściśle z powstaniem w tym rejonie na tzw. Łąkach w końcu XIX wieku cegielni i późniejszym rozwojem ceramiki budowlanej. 

2016-08-20 00:00:00

NAJNOWSZE OKAZJE

NAJNOWSZE TUBONY

NAJNOWSZE GAZETKI

Dołącz do
swoich znajomych!